Blog

Post Trump Stress Symptoom (PTSS)

Andy schrijft geschiedenis. Hij is de eerste van de groep van 71 miljoen.

Het heeft wel maanden geduurd eer Andy de stap naar ‘hulp’ heeft durven zetten. Schaamte bleek zijn grootste obstakel. Een schaamte die, zoals we vaker zien bij niet toegestane delen in onszelf, uitmondde in depressie. Vele psychiaters, de beste van het land, waren reeds geraadpleegd. Maar Andy was ervan overtuigd dat hun diagnoses waren gemanipuleerd en overtuigde zijn familie en vrienden dat ze niet moesten geloven in dit fake news.

Ruim vier jaar lang omringde Andy zich met zielsverwanten, niet wetende dat zij allen leden aan een nog relatief onbekende aandoening, het Dunning-Kruger-effect: incompetente mensen overschatten hun eigen kunnen en daardoor wanen ze zich bovengemiddeld competent. Het virus blijkt enorm besmettelijk met als eerste symptoom: De ratio wordt ondergeschikt verklaard aan de emotie en daarmee wordt met onmiddellijke ingang de Wetenschap ontkend. Andy had van begin af aan een overweldigend gevoel van ‘thuiskomen’ bij deze groeiende groep mensen, die  complottheorieën als een nieuwe religie omarmden. Hij voelde zich gezien en gehoord in zijn emoties met alle ruimte voor wantrouwen en boosheid. Hij was boos op iedereen, op zijn ouders, zijn ex-vrouw en zijn werkgever. Maar daar bleef het niet bij, het zat dieper. Andy dreigde zijn maatschappelijke ‘locus of control’ kwijt te raken. De globalisering, de digitalisering, de immigratie, de klimaatcrisis. Maar gelukkig en eindelijk, dáár was leider T. die hem voorging met een sterke overtuigingskracht en perspectief biedend: het recept van de externe attributie oftewel de schuld van ‘de ander’ consequent belichten, zoals de migranten, het politieke establishment, het huidige kabinet, China.  En deze nieuwe leider had ook nog eens een heerlijke ‘drug’ in de aanbieding tegen de ondraaglijke complexiteit van de realiteit: Verslaving aan amusement!  Het gaat dan in het leven niet langer meer om realiteit en verantwoordelijkheid , maar om de maakbaarheid van de fantasie: de wereld als één grote soap, de reality-tv. “Eindelijk iemand die niets en niemand ontziend de leiding neemt, nooit bang is en belooft het eigen land weer groot en groots te maken” smulde Andy. En als slagroom op de taart werd nóg een behoefte van Andy en de zijnen ingevuld: het aanbidden van de rebel, iemand die de moed en durf had om te vechten tegen bestaande systemen!

Ook intellectuelen en white privilaged people uit de hogere sociale klassen voegden zich bij de T-aanhangers. Een moeilijk te bevatten verschijnsel voor veel weldenkende mensen. De kracht van de gezamenlijke vijand  voedde, naast alle bovengenoemde aanleidende factoren, op oer niveau ook bij  hen de behoefte aan ‘veiligheid en erbij horen’: ze kónden rationeel wel begrijpen wat gevaarlijk en onwaar was, maar wilden het niet meer begrijpen. Een gevoelsmatig ‘point of no return’.

En dan dé dag van de niet meer te ontkennen waarheid. Klassiek volgens een trauma volgt eerst de ontkenning (vanuit shock) en dan langzaam de angst, de kwaadheid: de bestorming van het Capitool. Gelukkig was het merendeel van de bestormers blank, dus werd er niet geschoten.....

Ruim 71 miljoen met een Post Trump Stress Symptoom zullen de komende tijd ontredderd overblijven. Zij hebben allereerst een helpende hand nodig, want met hun oorspronkelijke menselijke behoeften aan meaning and belonging en aan een leider met visie en perspectief was niets mis. Maar dat dient hand in hand te gaan met de erkenning van medeverantwoordelijkheid aan de desastreuze onverantwoordelijkheid in de afgelopen vier jaar. Hopelijk via de weg van aandeel en herstel in plaats van via oordeel en verdergaande polarisatie....

Het RIVM waarschuwt: Ook in ons land woekert het PTSS met complexe aanleidingen en factoren. Toch kunnen we in onze participerende samenleving al veel zelf doen aan vroeg signalering met de DEELVRAAG. Herken je bij jezelf of je naasten één of meerdere symptomen van:

• Dunning-Kruger-effect
• Emotie boven ratio (met ontkenning van wetenschap)
• Externe attributie
• Locus of control
• Verslaving aan één leider
• Reality TV als leefstijl
• Aanbidding van de rebel
• Amusement als bliksemafleider van verantwoordelijkheid 
• Gemeenschappelijke vijand creëren

Haast je dan onmiddellijk naar de dichtstbijzijnde GGD voor een (aanvullend) vaccin of professionele behandeling tegen het Post Trump Stress Symptoom. Uit zorg voor jouzelf én de ander. Voordat in maart onze verkiezingen starten.....

Annette Nobuntu Mul