Blog

Opsoek naar Ubuntu in Verkiezingstijd | 24/27: Onderwijs

“Education is the most powerful weapon you can use to change the world”

(Nelson Mandela 1918-forever)

In een complexe wereld met actuele en toekomstige vraagstukken is het noodzakelijk, dat we de geschiedenis van die vraagstukken kennen en begrijpen. Keuzes op grond van mens- en wereldbeeld, het ontstaan van oorlogen, de essentie van religies, koloniaal verleden, geografische en ecologische verschillen, talen en culturen, ongelijkheden tussen mannen en vrouwen en het ontstaan van machtsongelijkheden tussen rijk en arm. Om maar een aantal thema’s te noemen. Onderwijs is daar een van de belangrijkste fundamenten in om kennis (van wetenschappelijk tot ambachtelijk) toe te leren passen in morele, juridische en politieke zin op weg naar de wereld van morgen. De oneliner van @DilanYesilgoz ‘ik kijk alleen maar naar de toekomst’ getuigt van een gedeeltelijke ontkenning van de essentie van Ubuntu: ‘de stroom van ons bestaan’. De stroom van ons bestaan met daarin de onlosmakelijke verbinding zien tussen verleden, heden en de toekomst Onze voorouders, wij en onze nog niet geborenen. Opvallend hoe deze politica in de kern al haar eigen afkomst als migrant dubbel ontkent, laat staan de erfenis en invloed van dertien jaar kabinetten Rutte.

Om in de toekomst ongelijkheid en geweldsspiralen in de wereld, als gevolg  van uitbuiting en onderdrukking, te kunnen vermijden is goed en volledig (waarheidsgetrouwe geschiedenislessen) onderwijs voor iedereen onontbeerlijk. Als we het hebben over bestaanszekerheid, dan speelt onderwijs daar een cruciale rol in. Het is toch onbegrijpelijk, dat de VVD op onderwijs maar liefst 1 miljard euro (!) wil bezuinigen?

D66 heeft altijd onderwijs hoog op de prioriteitenlijst staan. Minister Robbert Dijkgraaf gaat veel verder in zijn visie op onderwijs dan ‘het overbrengen van kennis’. Zo wil hij van de maatschappelijk hiërarchische en oordeelsvormende termen ‘hoger en lager onderwijs’ af en spreekt liever van een ‘kleurrijke waaier en palet’ van jongeren/mensen met kennis, vaardigheden en invalshoeken die we in de samenleving nodig hebben. Dit is een mooi voorbeeld van de verbinding tussen waarden, visie en praktijk: diversiteit en inclusie ten aanzien van maatschappelijke vraagstukken met iedere persoon een eigen waardevolle bijdrage. Dit is deelgeverschap: bijdragen aan een geheel, waar je zelf onderdeel van bent.

Misschien kunnen wij ook leren van de kwaliteit van- en de zienswijze op onderwijs van en naar een wij-cultuur: Japan. Het onderwijssysteem van Japan is zo revolutionair dat het momenteel kinderen traint als Wereldburgers, niet als Japans. Japan test een revolutionair proefprogramma genaamd ‘Brave Change’ (Futoji no henko), gebaseerd op de educatieve programma's Erasmus, Grundtvig, Monnet, Ashoka en Comenius. Het is een verandering in concept. Ze zullen verschillende culturen begrijpen en accepteren en hun horizon zal wereldwijd zijn, niet nationaal. Het 12-jarige programma is gebaseerd op concepten: Nul fillers. geen huiswerk. En het heeft vijf basis-onderwerpen, die zijn:

1. Bedrijfsrekenen.
Basisoperaties en gebruik van financiële rekenmachines.

2. Lezen.
Ze beginnen met het lezen van een dagelijks blad van het boek dat elk kind kiest en uiteindelijk lezen ze een boek per week.

3. Burgerschap.
Ik bedoel dit als volledig respect voor wetten, burgerlijke waarden, ethiek, respect voor de regels van co-existentie, tolerantie, altruïsme en respect voor de ecologie en het milieu.

4. Computerwetenschap.
Kantoor, internet, sociale netwerken en online activiteiten.

5. Talen
4 of 5 Alfabetten, Culturen, Religies, waaronder Japans, Latijn, Engels, Duits, Chinees, Arabisch; met socialisatie uitwisselingsbezoeken aan families uit elk land tijdens de zomer.

Wat is het beoogde resultaat van dit onderwijs op 18 jarige leeftijd?
- Ze leren vier talen spreken, vier culturen kennen, vier alfabetten.
- Ze zijn experts in het gebruiken van hun computers en mobiele telefoons als werktuig.
- Ze lezen 52 boeken per jaar.
- Ze leren respect voor de wet, ecologie en co-existentie.
- Ze beheren het zakelijk en financieel rekenwerk perfect

In ons eigen basisonderwijs leren in groep 3 de kindjes schrijven. U en ik hebben wellicht nog als eerste woordje ‘boom’(van boom-roos-vis-vuur) leren schrijven. ‘Aap’(van het rijtje aap-noot-mies) voor de ouderen onder ons kan ook. Het lijkt zo iets simpels, maar weet u wat kindjes tegenwoordig als eerste woordje leren schrijven? IK. Hoe symbolisch, in een nog ik-gerichte samenleving begint het ik-gecentreerde al met het eerste woordje schrijven. Hierbij heel graag een pleidooi om kinderen weer als eerste woordje ‘boom’ te leren schrijven en wil ik graag, mochten we op weg willen naar een wij-samenleving,  dat daarbij elke les gericht wordt op omgevingsbewustzijn. Zorgen voor de ander, zorgen voor je omgeving, zorgen voor de natuur. Oftewel het burgerschap in een wij-cultuur: volledig respect voor wetten, burgerlijke waarden, ethiek, respect voor de regels van co-existentie, tolerantie, altruïsme en respect voor de ecologie en het milieu.

En dan verder, lezend, samen spelend en lerend, ieder op zijn/haar eigen niveau en in ieders eigen tempo op weg naar wereldburgerschap, in de geest van D66er Robbert Dijkgraafs ‘waaier van diverse waarden’. Leren dat niet de piramide van Maslow met als hoogste doel ‘zelfontplooiing’ de essentie van lerend leven is, maar dat we leren om dat ontplooide talent, als een positieve ‘vulkaanuitbarsting’ in te zetten voor een rechtvaardige, inclusieve en duurzame wereld. Voor onszelf én onze volgende generaties. Om met de woorden van Babah Tarawally te eindigen: ‘Niet wat we meenemen, maar wat we doorgeven is de essentie van ons leven’.

Tot morgen!

Ps. Babah Tarawally is masterclass-docent aan de opleiding Ubuntu, Leiderschap en Burgerschap aan de ISVW i.s.m. Ubuntu Society én in de online opleiding Ubuntu MOOC, samen bouwen aan een rechtvaardige, inclusieve en duurzame wereld. Eveneens een co-creatie tussen Ubuntu Society en de ISVW.