Blog

Opsoek naar Ubuntu in Verkiezingstijd | 1/27: Democratie

Over 27 dagen, op 22 november, mogen we kiezen. Wat een ongelooflijk voorrecht, dat we in een land wonen, waarin we allemaal mogen stemmen, ongeacht gender, huidskleur, geloofsovertuiging. We mogen allemaal meebeslissen, wie er de komende jaren aan het roer komen te staan, naar mogen we hopen een rechtvaardige, inclusieve en duurzame wereld.

Maar hoe kiezen we, op wie stemmen we, op welke partij welk verkiezingsprogramma en vanuit welke ideologie, kortom: mens- en wereldbeeld? Wat vinden we belangrijk in het hier- en-nu, wat op korte termijn, wat op lange termijn? En hoeveel aandacht geven we aan onze geschiedenis, het verleden? Hoe zien we nog de verbanden tussen alle complexe vraagstukken, nationaal en internationaal? Kunnen we de klimaatcrisis nog keren? Zie je verantwoordelijkheden, kansen, vrijheden en verdiensten meer vanuit ieder individu of vind je dat er meer mede- en collectieve verantwoordelijkheden, met een sterke overheid en burgerschap zouden moeten zijn? Dus meer nadruk op de gelijkwaardigheid en solidariteit? En hoeveel invloed heeft de wereld op ons als die elke dag onze huiskamer binnen komt en kunnen we de media, journalistiek en andere berichtgevingskanalen wel vertrouwen? Wat is de waarheid? Durf ik mijn zoekende opinie wel te delen in het openbaar of op een verjaardagsfeestje of kies ik voor de ‘lieve vrede’.

Aan vragen en zoektochten geen gebrek dus.

Maar, hoe mooi is het dat wij in een vrij land leven, waarin we mogen zoeken en een stem mogen uitbrengen. Dat is een voorrecht, een vrijheid, maar ook een enorme verantwoordelijkheid. We kunnen ons soms afvragen: is mijn stem geen druppel op een gloeiende plaat? Wat maakt die ene stem nu uit? Ik geloof nooit dat ik invloed kan hebben op de wereld zoals die is en wordt.

Misschien helpt het als we een voorbeeld hebben van één persoon die het verschil heeft gemaakt in de geschiedenis van de democratie. Eén persoon, die is blijven geloven in zijn missie: een raciaal inclusieve democratie. Nelson Mandela! Hij heeft 27 jaar gevangen gezeten, samen met vele medegevangenen op Robben Island, ten tijde van apartheid in Zuid-Afrika. Een gruwelijk mensonterend systeem, waar wij, de hele wereld medeplichtig aan was.

Gedurende de jaren 90 van de vorige eeuw leidde Mandela, die van 1994 tot 1999 president van het land was, Zuid-Afrika's overgang van apartheid naar een raciaal inclusieve democratie, waarbij hij zich sterk maakte voor "waarheid en verzoening" als de weg naar vrede. Het diepgeworteld mens- en wereldbeeld #Ubuntu was in zijn lange, indrukwekkende  leven, van gevangene tot staatshoofd, leidraad gevend.

Ik vraag me al decennia lang af en onderzoek: wat kunnen wij leren van Nelson Mandela, van de essentie van Ubuntu? Juist nu, met alle complexe maatschappelijke vraagstukken, op weg naar de verkiezingen.

Graag neem ik u de komende 27 dagen (Mandela zat 27 jaar gevangen) mee in ‘Opsoek naar Ubuntu in verkiezingstijd’. Want steeds meer groeit de belangstelling voor Ubuntu, van opleidingen, kerkdiensten tot in huiskamers. Met telkens weer de vraag: Ja, maar wat kan ik er concreet mee doen? En nu, hoe kan Ubuntu mij helpen om mijn keuze te bepalen? Te stemmen op de partij en persoon, die de kern van ‘Ik ben omdat wij zijn en wij zijn omdat de Aarde is’ met hart en ziel doorvoelt en principieel uitdraagt. Dat kan mijns inziens niet anders dan een partij zijn die sterk en meerzijdig partijdig in het midden staat. Om van daaruit verbindend oog te hebben voor iedereen in de samenleving, polarisatie en discriminatie tegengaat, de kracht van diversiteit omarmt, humanitaire en ecologische ethiek als één ziet, een betekeniseconomie stimuleert, geopolitieke diplomatie betracht, fouten uit het verleden erkent en inzet op herstel: van menselijkheid en moeder Aarde.

Nog 27 dagen.....zoekt u mee?